Lech Poznań (piłka ręczna)
Krótko o sekcji
Piłka ręczna to nieistniejąca już sekcja klubu Lech Poznań. W kolejarskim klubie wchodziła w skład sekcji gier sportowych. Początkowo pierwszeństwo w niej przyznawano siatkówce, następnie koszykówce, a szczypiorniak zawsze znajdował się na ostatnim planie. Mimo to, w krótkiej historii piłki ręcznej kolejarze odnotowali sukcesy, o jakich siatkarze nie mogli nawet marzyć. Sekcja ta jest trzykrotnym mistrzem Polski w piłce ręcznej mężczyzn i dwukrotnym wicemistrzem. Do jej najwybitniejszych zawodników należeli J. Patrzykont, Z. Różycki, F. Grzechowiak, F. Szymura, M. Hoffmann, Zdz. Kasprzak i K. Tomiak. Sekcja funkcjonowała w latach 1935-51.
Sukcesy
Historia sekcji
Powstanie sekcji
Początek piłki ręcznej w poznańskim KPW wiązał się ściśle z losami koszykówki. Około 90 procent zawodników tej dyscypliny było jednocześnie koszykarzami. W piłkę ręczną grywali szczególnie w okresach martwego sezonu koszykarskiego. Choć traktowali szczypiorniaka jako grę uzupełniającą, uzyskiwali w nim wyniki, jakich mogłoby im pozazdrościć wiele zespołów, traktujących ten sport jako jedyny. Po raz pierwszy szczypiorniści zagrali w oficjalnym meczu w 1935 roku, kiedy poznańskie KPW wyjechało na Węgry. Przy okazji sparingów koszykarzy zakontraktowano dwa pojedynki ze szczypiornistami stołecznego Újpesti. Choć jeden z tych meczów został przegrany, to i tak premiera wypadła okazale. Drużyna grała wtedy w składzie: Patrzykont, Łój, Różycki, Firlik, Grzechowiak, Lange oraz po dwóch braci Kasprzaków, Hoffmannów i Szymurów. Obok K. Hoffmanna bramki w początkowym okresie bronił także węgierski Polak, Marcai. Warto zaznaczyć, że w okresie międzywojennym i tuż po wojnie w Polsce sport ten uprawiono w wersji niemieckiej, czyli 11-osobowej.
Przedwojenne sukcesy
Szczypiorniści KPW sprawili ogromną sensację w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski w 1935 roku. Jej pierwszym zwiastunem było zwycięstwo 6:5 nad silną drużyną poznańskiej Warty. Jako mistrzowie okręgu kolejarze pojechali do Warszawy, gdzie na Stadionie Wojska Polskiego rozegrano turniej finałowy. Poznaniacy pokonali kolejno krakowską Makkabi 6:0, rozgromili toruński UKP i zwyciężyli Azoty Chorzów 12:5. W meczu finałowym KPW uległo wicemistrzowi Śląska, katowickiej Pogoni 3:4. Koszykarze poznańscy wrócili więc ze stolicy w aureoli wicemistrzów Polski w szczypiorniaku. Następny rok był dla piłkarzy ręcznych jednym z najuboższych. Zajęci przygotowaniami do startu w olimpijskim turnieju koszykówki w Berlinie, nie mieli czasu na trening i rozgrywanie meczów. W rezultacie w ogóle nie zgłosili się do rozgrywek. Stracony sezon 1936 szczypiorniści KPW powetowali sobie w następnym roku. W zespole nie nastąpiły większe zmiany. W bramce grał Tomkowiak, w obronie Zb. Kasprzak, Firlik i Lange; w pomocy Zdz. Kasprzak, Łój i St. Szymura, w ataku F. Szymura, Patrzykont, Grzechowiak, Różycki i bracia M. i K. Hoffmannowie. W pierwszym meczu październikowych mistrzostw Polski we Lwowie KPW wygrało z miejscowym AZS-em 3:1. W drugim decydującym pojedynku kolejarze zrewanżowali się szczypiornistom katowickiej Pogoni, wygrywając również 3:1 i zdobywając po raz pierwszy tytuł mistrzowski. Patrzykont, Grzechowiak, F. Szymura i M. Hoffmann zostali powołani do reprezentacji Polski na spotkanie z Rumunią. Sukces lwowski poznaniacy potwierdzili w IX Mistrzostwach Polski w Krakowie w 1938 roku. Awans do finału przyniosły im zwycięskie pojedynki w Katowicach z jedenastką „Pola Zachodniego” z Chorzowa 7:6 i 5:3. W nim kolejarze pokonali AZS Warszawa 9:4 i Cracovię 9:3 oraz zremisowali z ŁKS-em 8:8, po raz drugi zdobywając tytuł Mistrzów Polski. W drużynie KPW występowali wtedy dwaj nowi zawodnicy: obrońca Hauser i pomocnik Jakubowski. Po turnieju Patrzykont, Łój, Grzechowiak i Zdz. Kasprzak wzięli udział w Mistrzostwach Świata w Niemczech, w których Polska zajęła 5 miejsce. Ostatni rok przed wojną był znów rokiem ulgowym. Gros wysiłków zawodnicy przeznaczyli na przygotowanie do koszykarskich Mistrzostw Europy w Kownie.
Powojenne sukcesy
W 1945 roku piłkarze ręczni wystartowali jednocześnie z koszykarzami. Nie zorganizowano wtedy jeszcze rozgrywek mistrzowskich, ale poznaniacy w meczach towarzyskich nie znaleźli pogromcy. Rok 1946 przyniósł piłkarzom ręcznym KKS-u trzeci w historii klubu tytuł mistrzowski. Po rozprawieniu się z przeciwnikami w okręgu kolejarski zespół wyjechał w czerwcu na turniej finałowy do Bydgoszczy. Grali tam: bramkarze – Tomiak i Szulc, obrońcy – Jakubowski, Waryncia, Zdz. Kasprzak i Kalet; pomocnicy – K. Hoffmann, Zb. Kasprzak i Gałka; napastnicy – Grzechowiak, Patrzykont, Jarczyński, Ciupryk, Pławczyk, Górecki i Wasiak. Poznaniacy wygrali z Garbarnią 8:4, z AZS-em Warszawa 10:8 i z ŁKS-em 8:6. Najlepszymi strzelcami byli Ciupryk (14) i Grzechowiak (12). Świetnie spisywał się bramkarz K. Tomiak, co zaowocowało powołaniem do reprezentacji na wyjazdowy mecz ze Szwecją. Sytuacja nie zmieniła się w następnym roku. Przez cały sezon KKS rozegrał 16 spotkań mistrzowskich i towarzyskich, z czego 12 wygrał i tylko 3 przegrał przy stosunku bramkowym 131:62. Najlepszymi strzelcami byli Grzechowiak (32), Patrzykont (29) i Jarczyński (20). Nowymi zawodnikami w drużynie byli m.in.: doskonały lekkoatleta K. Adamczyk, L. Birkfelner i L. Grzechowiak. Od czasu do czasu pojawiali się na boisku J. Śmigielski, E. Łój, bramkarze Toliński i Wesołowski oraz Grochowski. Kolejarze, występujący już pod nazwą ZZK, przegrali w finale mistrzostw rozgrywanych w Poznaniu z katowicką Pogonią i musieli ustąpić jej pierwszej lokaty, zadowalając się drugim tytułem wicemistrzowskim.
Rozwiązanie sekcji
Wicemistrzowski tytuł z 1948 roku był ostatnim pięknym akordem w działalności drużyny piłki ręcznej w kolejarskim klubie z Poznania. Zawodnicy coraz więcej czasu poświęcali koszykówce. Uwidaczniało się też malejące zainteresowanie tą dyscypliną wśród młodzieży i kibiców, a powoli wycofywali się z czynnego życia sportowego starsi zawodnicy. W 1951 roku piłka ręczna została skreślona z listy kolejarskich dyscyplin sportowych. Przeszła do historii jako niezwykle wartościowa „produkcja uboczna” koszykarzy, którzy do swoich 7 tytułów mistrzowskich i 4 wicemistrzowskich zdobytych w latach 30. i 50. dorzucili jeszcze 3 tytuły mistrzów i 2 wicemistrzów Polski w piłce ręcznej.